مراقبت تغذیه ای از خانم های مبتلا به سوءتغذیه در ملاقات پیش از بارداری

سوءتغذیه زمانی اطلاق می شود كه بدن برای حفظ عملكرد بافت ها و ارگانهای بدن به میزان مناسب مواد مغذی نظیر ویتامین ها، مواد معدنی، پروتئین و چربی و كربوهیدرات را دریافت نمی كند.

با این تعریف هر دو صورت لاغری و چاقی سوءتغذیه تلقی می شود، BMI کمتر از 18/5 و بیشتر از 25 سلامت مادر و جنین را در طی بارداری تهدید می كند به همین دلیل لازم است برای اصلاح وضعیت تغذیه خانم قبل از بارداری اقداماتی صورت گیرد. این اقدامات باید سوءتغذیه را اصلاح نموده و وزن فرد را به محدوده ی وزنی ایده آل یعنی BMI بین 18/5 تا 24/9 نزدیك كند.

در ادامه توصیه هایی برای اصلاح وضعیت سوءتغذیه آمده است.

در كنار رعایت اصول تغذیه مناسب، ضروری است فرد فعالیت بدنی و ورزش را متناسب با سن و شرایط جسمی خود افزایش دهد و حتی الامكا ن 30 دقیقه در تمام روزهای هفته پیاده روی كند.

توصیه های تغذیه ای به خانم هایی كه BMI کمتر از 18/5 دارند

• تنوع غذایی را رعایت كرده و از انواع گروه های غذایی اصلی شامل نان و غلات، سبزی ها، میوه ها، شیر و لبنیات، گوشت، حبوبات، تخم مرغ و مغزها، به میزان توصیه شده استفاده كنند.
• در وعده صبحانه از غذاهای پر انرژی مثل عسل، مربا و كره استفاده كنند.
• علاوه بر سه وعده اصلی غذایی حتماً از 2 یا 3 میان وعده استفاده كنند.
• در میان وعده ها از بیسكویت، كیك، شیرینی، شیر، بستنی، كلوچه، نان و پنیر، خرما، سیب زمینی پخته، میوه های تازه و خشك و انواع مغزها (بادام، گردو، پسته، فندق) استفاده كنند.
• از گروه نان و غلات (نان، برنج و ماكارونی) بیشتر استفاده كنند.
• سبزی خوردن، سالاد همراه با روغن زیتون و یا میوه زیتون در كنار غذا مصرف كنند.
•  جهت تحریك اشتها، از انواع چاشنی ها در طبخ غذاها استفاده كنند.

توصیه های تغذیه ای به خانم هایی كه BMI بیشتر از 25 دارند

• با استفاده از میان وعده ها، تعداد وعده های غذایی را در روز افزایش دهند و حجم غذایی هر وعده را كم كنند.
• ساعت ثابتی برای صرف غذا در وعده های مختلف روز داشته باشند.
• مصرف قند و شكر و خوراكی هایی مانند انواع شیرینی، شكلات، آب نبات، نوشابه ها، شربت ها و آب میوه های صنعتی، مربا، عسل و... را بسیار محدود كنند.
• از مصرف زیاد نان، برنج و ماكارونی خودداری كنند.
• نان مصرفی باید از آرد سبوس دار تهیه شده باشد (نان سنگك، نان جو و..) و نان های فانتزی مثل انواع باگت و نان ساندویچی كمتر مصرف كنند.
• حبوبات پخته مثل عدس و لوبیا را بیشتر استفاده كنند.
• شیر و لبنیات خود را حتماً از نوع كم چرب انتخاب كنند.
• گوشت را كاملاً لخم و تا حد امكان چربی گرفته و مرغ و ماهی را بدون پوست مصرف كنند.
• از مصرف فرآورده های گوشتی پرچربی مثل سوسیس، كالباس، همبرگر، كله پاچه و مغز خودداری كنند.
• به جای گوشت قرمز، بیشتر از گوشت های سفید استفاده كنند.
• مصرف تخم مرغ را به حداكثر 3 عدد در هفته محدود كنند.
• میوه ها و سبزی ها را بیشتر به شكل خام مصرف كنند. مصرف سالاد و یا سبزیجات را قبل یا همراه با غذا توصیه كنید.
• به جای آب میوه بهتر است خود میوه را مصرف كنند. آب میوه های تازه و طبیعی كه در منزل تهیه می شود به آب میوه های تجاری كه معمولاً حاوی مقادیر قابل توجهی شكر است ارجحیت دارد.
• روغن مصرفی را از انواع مایع انتخاب كنند.
• غذاها را بیشتر به شكل آب پز و بخار پز و یا تنوری، تهیه و مصرف كنند.
• از مصرف غذاهای پرچرب و سرخ شده پرهیز كنند.
• از مصرف انواع سس سالاد، كره، خامه، سرشیر، شیر پرچرب، ماست و پنیرهای پرچرب خودداری كنند.
• مصرف دانه های روغنی مثل گردو، فندق، بادام، تخمه، پسته و زیتون را محدود كنند.
• از مصرف غذاهای آماده و كنسرو شده اجتناب كنند.
• مصرف نمك و غذاهای شور را محدود كنند.