مراقبت های تغذیه ای در شروع بارداری
View
لقاح شامل یك سری از وقایع پیچیده غدد درون ریز و متابولیسم بوده كه در آن یك اسپرم سالم، تخمك سالم را در عرض 24 ساعت پس از تخمك گذاری بارور می كند. موفقیت فرآیند لقاح در گرو سلامت اسپرم و تخمك و نیز شرایط تغذیه ای مناسب می باشد. به همین دلیل برای داشتن
یك بارداری و زایمان ایمن باید قبل از بارداری خانم ها نكات زیر را رعایت نمایند:
- برنامه غذایی مناسب داشته باشند (رعایت سه اصل تعادل، تناسب و تنوع، یعنی در روز به مقدار كافی، متناسب و به شكل متنوع از انواع مواد غذایی در گروه های غذایی اصلی استفاده نمایند).
- قبل از باردار شدن تا حد امكان وزن خود را به محدوده شاخص توده بدنی (BMI) طبیعی برسانند. در صورتی كه BMI فرد کمتر از 18/5 یا بالاتر از 25 باشد باید رژیم غذایی متناسب برای او در نظر گرفته شود و بهتر است تا رسیدن به وزن مطلوب، بارداری خود را به تأخیر اندازد (در صورت داشتن BMI بالاتر یا پایین تر از محدوده طبیعی ضمن ارائه توصیه های تغذیه ای ذکر شده در بخش "نیازهای تغذیه ای در دوران بارداری"، به مشاور تغذیه ارجاع داده شود). خانم هایی كه در شروع بارداری چاق هستند در معرض خطر افزایش فشارخون حاملگی و پره اكلامپسی، دیابت بارداری، زایمان زودرس و زایمان از طریق سزارین به علت وزن بالای جنین (وزن بالای 4500 گرم) قرار می گیرند. در ضمن خانم های چاق مشكلات بیشتری در شیردهی خواهند داشت. نوزادان مادران چاق بیشتر از نوزادان مادران طبیعی مبتلا به ماكروزومی، نمره آپگار پایین هنگام تولد و چاقی دوران كودكی خواهند شد.
- بهتر است از بارداری قبل از 18 سالگی اجتناب گردد زیرا معمولاً در این سنین ذخایر بدن زن جوان ناكافی است و در نتیجه در صورت بارداری، مادر علاوه بر مشكل تأمین سلامت خود با مسئله تأمین مواد مغذی برای رشد جنین مواجه می شود و در نهایت امكان تولد نوزاد كم وزن بیشتر خواهد شد.
- در صورت ابتلا به بیماری های سیستمیك مزمن مرتبط با تغذیه نظیر چاقی، دیابت و یا فشارخون و یا بیماری های گوارشی زمینه ای نیاز است مشاوره با پزشك خانواده و یا كارشناس تغذیه برای حصول اطمینان از چگونگی ادامه رژیم غذایی یا دارویی قبل از بارداری صورت
پذیرد. در جدول زیر برخی بیماری های مزمن مرتبط با تغذیه ذكر شده است.
جدول: برخی بیمار یهای مزمن مرتبط با تغذیه
- از استعمال دخانیات و مصرف نوشابه های الكلی پرهیز كنند.
- به هنگام باردار شدن وجود ذخیره كافی املاح و ویتامین ها در بدن ضروری است. به همین دلیل، رعایت فاصله ایمن بین بارداری ها حدود سه سال ضروری است.
- ترجیحاً از سه ماه قبل از بارداری تا پایان بارداری روزانه یك عدد قرص اسیدفولیك مصرف نمایند. مصرف اسیدفولیك قبل از بارداری، از تولد نوزاد مبتلا به نقص لوله عصبی NTDs پیشگیری می كند.
- در صورت وجود كم خونی قبل از بارداری باید درمان صورت پذیرد. بسته به شدت كم خونی میزان مصرف مكمل آهن متفاوت است. استفاده از منابع غذایی غنی از آهن در هنگام درمان كم خونی ضروری است.
- در صورت ابتلا به دیابت و چاقی (BMI بیشتر از 30)، لازم است كاهش وزن تا رسیدن به محدوده BMI طبیعی صورت گیرد. علاوه بر كنترل مرتب قند و چربی خون، مصرف غذاهای كم چرب و غنی از كربوهیدرات های مركب با اندیس گلایسمی پایین و مصرف غذاهای حاوی فیبر و همچنین انجام منظم تمرینات ورزشی توصیه می شود. این افراد ضمناً باید به مشاور تغذیه ارجاع داده شوند.